آقای بلز دوکو، امین الاموال دپارتمان نقاشی موزه لوور
« فرمیر، نقاشی استثنائی، نمایشگاهی خیره کننده در موزه لوور »

یکشنبه ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۷

این کنفرانس دو مقصود دارد : یادآوری طبیعت سهم یوهانس فرمیر (۱۶۷۵-۱۶۳۲) در تاریخ نقاشی هلند قرن هفده ؛ مطرح کردن پروژه ای که در سال ۲۰۱۷ برای اولین بار در موزه لوور امکان نمایش دوازده تابلو از این هنرمند در قیاس با رقبای وی را فراهم آورد.

ابتدای نیمه دوم قرن هفده شاهد اوج قدرت اقتصادی جمهوری استان های متحد (هلند کنونی) در سطح جهانی است. نخبگان هلندی به جایگاه اجتماعی خود می بالند. نوعی هنر را بوجود می آورند که این وجهه را منعکس می کند. در این شرایط، « موج نو » نقاشی صحنه های خودمانی – نمایش موشکافانه فعالیت های زندگی روزمره – در ابتدای دهه ۱۶۵۰ متولد می شود : هنرمندان بر نمایش بی نقص صحنه های زندگی خصوصی (تابلوها فضاهای را تصویر می کنند)، با مردان و زنانی با نزاکت، تمرکز می کنند.

باید اذعان داشت که فرمیر فقط یکی از اساتید برجسته تصویرگری باوقار صحنه های زندگی روزمره بوده است. تابلو « زن شیردوش » که در موزه امپراتوری آمستردام نگهداری می شود و در تنها مرحله نمایشگاه پاریس حضور داشت، در واقع تا حد تصویری ابدی بالا رفته و تبدیل به یک مرجع شده است. میان دیگر نقاشان این سبک، خرارت دو (لیدن)، خرارت تر بورخ (دیفنتر، در شرق، در استان افریسل)، یان استین (هارلم)، پیتر دو هوخ (دلفت و آمستردام)، گابریل متسو (آمستردام)، کاسپار نتشر (لاحه) و فرانس فان میریس (لیدن) در شهرهای مختلف به تصویرگری می پردازند : آثار ایشان از لحاظ سبک، موضوع، ترکیب و فن شباهت بسیاری به یکدیگر دارند. ایشان غالبا از آثار همکارانشان الهام می گرفتند و همواره در تلاش بودند با اغراق در حقیقت نمایی و شجاعت فنی از هم پیشی بگیرند. نتیجه این رقابت هنری پویا، کیفیت استثنائی آثار ایشان است. این نقاشی ها در هیچ نمایشگاهی از چنین نقطه نظری، با اندیشیدن در سطح هلند، بررسی نشده اند.

ثروتمندان هلندی هم دوره فرمیر که می خواستند بعنوان طرفداران جدی هنر شناخته شوند باید می توانستند آثار را مقایسه کنند، قلم هر هنرمند را تشخیص و عاریه های سبکی یا موضوعی او را از دیگران تمییز دهند. بنابراین نمایشگاه از بازدیدکنندگان دعوت می کرد که در این نقش فرو روند و به مقایسه تعدادی تابلو که محل تلاقی الهامات مختلفی هستند بپردازند. بدین ترتیب می توانند ببینند که هر نقاش برای ادغام کردن، تغییر دادن یا حتی پنهان کردن عاریه ها روشهای خاص خودش را داشت.

با ترسیم رفتاری مرموز و فردگرا از فرمیر، غالبا با ترکیب « چهره مرموز دلفت » از او یاد می شود. گویی زیبائی نقاشی های فرمیر ناشی از بلوغی منزوی و ارزشمند می شدند. این نمایشگاه به بازدیدکنندگان کمک می کرد درک کنند که چگونه فرمیر و دیگر نقاشان هم دوره و هم سبک او به ستایش یکدیگر و رقابت برای خلق صحنه هایی باوقار و ظریف می پرداختند. این نمایشگاه از ماه فوریه تا مه ۲۰۱۷ پذیرای ۳۲۵۰۰۰ بازدیدکننده بود.

 

بلز دوکو از سال ۲۰۰۵ مسئول نقاشی فلاماند و هلندی قرن هفده و هجده موزه لوور است. سرامین الاموال و دارای مدرک دکتری تاریخ هنر، وی مدیر هنری نمایشگاه های اختصاص یافته به نقاشی اروپائی قرن هفده (ژاپن، ۲۰۰۹)، به رامبرانت (۲۰۱۱) و همچنین روبنس (۲۰۱۳) بوده است. در سال ۲۰۱۷ مدیریت هنری نمایشگاه « فرمیر و اساتید نقاشی صحنه های خودمانی » برگزار شده با مشارکت گالری ملی ایرلند (دوبلین) و گالری ملی هنر (واشینگتن) را برعهده داشت.